โควิด-19 ได้ระบาดและอยู่ร่วมโลกกับเรามาหลายเดือนแล้ว และยังไม่มีกำหนดว่าจะหายไปเมื่อไร ขณะเดียวกันเพื่อนร่วมโลกของเราก็ต่างได้จากไปพร้อมกับโรคนี้นับแสนคน ส่วนคนที่ยังอยู่ต่อก็พบเจอภาวะวิกฤต เศรษฐกิจชะงัก หลากหลายอาชีพต้องหยุดงาน พักงาน ถูกเลิกจ้าง ตามมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรค
แม้ทุกอย่างบนโลกจะเหมือนถูก off ไว้ แต่ชีวิตผู้คนที่เหลือยังคง on อยู่ เราจึงเห็นช่องทางการประกอบอาชีพที่หลากหลายมากขึ้น แต่ละคนล้วนนำสิ่งที่ตัวเองชอบตัวเองถนัดมาพลิกแพลงเปลี่ยนแปลง สร้างอาชีพสร้างรายได้ให้กับตัวเองในช่วงนี้ เราขอชวนผู้อ่านไปดูบทสัมภาษณ์ 13 ผู้ประกอบอาชีพที่ได้รับผลกระทบจากโควิด ที่ตอนนี้ต่างกำลังปรับตัว ปรับอาชีพ และปรับแนวคิดเพื่อให้ตัวเองและคนที่รักอยู่รอดในช่วงวิกฤตนี้
เจ้าของธุรกิจชาบูหมูขั้นเทพ
ในช่วงสถานการณ์วิกฤตแบบนี้ เราต้องรู้จักมองข้ามชอต
ดึงเอาจุดแข็งและโอกาสออกมาใช้ เพื่อที่เราจะได้เติบโตก้าวไปอีกขั้น
“พี่เปิดร้านชาบู ชื่อว่าร้าน ชาบูหมูขั้นเทพ ร้านตั้งอยู่หลัง มช. โดยปกติร้านพี่จะมีลูกค้าอยู่ตลอดด้วยความที่ร้านเรามีวัตถุดิบให้เลือกเยอะ มีช่องทางให้ลูกค้าเลือกทั้งมารับประทานเองที่ร้าน และสามารถสั่งเดลิเวอรี่ผ่านแกรบได้ แต่เมื่อเจอการระบาดของโควิด-19 ทำให้พี่ต้องหยุดกิจการในส่วนของการให้บริการหน้าร้าน เหลือแค่เพียงช่องทางเดียวคือเดลิเวอรี่ เมื่อช่องทางรายได้ของทางร้านลดน้อยลง แต่รายจ่ายยังคงเท่าเดิม พี่ยังต้องจ่ายค่าเช่าที่ ค่าแรงพนักงาน และค่าวัตถุดิบที่เราได้จัดซื้อมาแล้วในสต๊อก
“พี่ต้องลดรายจ่ายจึงจำเป็นต้องลดจำนวนพนักงานลง ดีตรงที่ร้านพี่พนักงานส่วนมากเป็นพาร์ตไทม์พอเจอการระบาดโควิด ส่วนมากก็กลับบ้าน ทำให้พี่ลดจำนวนพนักงานลงได้เกือบ 3 เท่าจากจำนวนเดิม เหลือแต่พนักงานที่เขามีความจำเป็นต้องใช้เงินจริงๆ แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังไม่เพียงพอเพราะรายได้ของร้านพี่ลดลงถึง 5 เท่า จึงเกิดการ brainstorm กันขึ้นเพื่อให้ทุกคนอยู่รอด จนได้ไอเดียขาย ชาบูเสียบไม้ เริ่มต้นไม้ละ 10 บาท เราบริการต้มให้เลย น้ำซุป ผัก วุ้นเส้น น้ำจิ้ม ฟรีทั้งหมด พี่มองจุดแข็งของร้านพี่คือ พี่มีหน้าร้าน ร้านพี่อยู่ติดถนนเส้นหลังมอที่ยังมีคนออกมาเดินเลือกซื้ออาหาร อีกทั้งพี่มีวัตถุดิบชาบูแท้อย่างครบครัน จุดนี้ทำให้ได้รับเสียงตอบรับจากลูกค้าค่อนข้างดีมาก และยังช่วยเพิ่มรายได้ให้กับร้านมากกว่าช่องทางเดลิเวอรี่เสียอีก
“สำหรับร้านที่มีหน้าร้านเราต้องขายของหน้าร้าน นั้นคือความได้เปรียบและจุดแข็งของเรา ถึงแม้ร้านต้องปิดไม่สามารถนั่งทานในร้านได้ แต่เราก็สามารถขายแบบซื้อกลับได้ อย่าทิ้งช่องทางรายได้หลักและหวังพึ่งแต่ช่องทางออนไลน์หรือเดลิเวอรี่อย่างเดียว นอกจากนี้เราต้องรู้จักมองข้ามช้อต สิ่งที่เราลงทุนหรือปรับเปลี่ยนในวันนี้จะต้องสร้างประโยชน์และส่งผลดีต่อเราในอนาคต”
ติวเตอร์สถาบัน/ติวเตอร์อิสระ
ข้อจำกัดอย่างเดียวของมนุษย์ก็คือความคิดของตัวเอง
เราห้ามเอาความคิดหรือข้อจำกัดมาจำกัดความสามารถของเราอย่างเด็ดขาด
“ปกติเป็นติวเตอร์วิชาสังคมครับ รับงานสอนทั้งของสถาบัน สอนนอกสถานที่ทั้งเดี่ยวและกลุ่ม นอกจากนี้ยังรับงานสอนติวเตอร์ตามโรงเรียน ด้วยความที่เราเป็นคนสอนสนุกรายได้แต่ละเดือนเราจึงเกือบแสนถึงแสนนิดๆ แต่พอโควิดเข้ามาปุ๊บทุกอย่างชะงักหมดเลยเพราะสถาบันถูกสั่งปิด ห้ามรวมกลุ่มหรือพบปะกันนอกสถานที่ แผนการเรียนการสอนที่วางไว้คือต้องพักทั้งหมด ตอนนี้จึงต้องกลับมาอยู่บ้าน
“พอทุกคนต้องอยู่บ้านทั้งเราและนักเรียนเจอกันปกติไม่ได้ แต่เรายังเจอเพื่อน ยังเห็นนักเรียนทางออนไลน์ได้ จึงปิ๊งไอเดีย เปิดคอร์สสอนออนไลน์ เนื่องจากเรามีฐานเด็กนักเรียนที่รู้จักเราอยู่แล้ว จึงไปศึกษาคอร์สออนไลน์อื่นๆ และกลับมาจัดตารางคอร์ส จัดทำหนังสือเอง และลงโปรโมตขายคอร์สออนไลน์ของตัวเอง พอเด็กที่รู้จักเรารู้ก็ช่วยโปรโมตตามช่องทางต่างๆ บอกต่อกันบ้าง ด้วยราคาคอร์สที่ไม่แพงและชั่วโมงการเรียนที่คุ้มค่ากว่าคอร์สอื่นๆ ซึ่งเรายอมได้กำไรน้อยมากเลยนะเพราะรู้ว่าผู้ปกครองก็ลำบากกันทุกคนในช่วงนี้แต่ผู้ปกครองทุกคนก็ต้องอยากให้ลูกได้เรียน ทำให้ตอนนี้คอร์สเต็มหมดแล้ว มีเด็กมาขอเรียนก็อยากรับเพิ่มมากแต่รับไม่ไหวแล้วจริงๆ เสียงตอบรับดีมากเกินที่คาดไว้
“ทุกคนมีจุดสูงสุดและต่ำสุดในชีวิต เราต้องรู้จักปรับตัวและค่อยเป็นค่อยไป ถ้าไม่ปรับเราก็จะแย่ ตอนนี้ทำอะไรได้ต้องทำ สมมติวันนี้เราขายคอร์สได้คอร์สเดียว เราก็จะทำต่อ”
นักร้องประจำร้านชื่อดังเชียงใหม่
คงไม่มีใครพึ่งพาตัวเองได้ดีเท่าตัวเองแล้ว
ลองนำสิ่งที่ตัวเองมีและตัวเองถนัดออกมาใช้ครับ
“พี่เป็นนักร้องประจำร้านชื่อดังของเชียงใหม่ 2 ร้าน ปกติพี่ทำงานทุกวัน 20.30-00.30 น. หยุดเดือนละแค่ 2 วัน เมื่อเจอวิกฤตโควิดทางร้านต้องปิดตามคำสั่งรัฐ ร้านจึงให้พี่และเพื่อนๆ นักร้องนักดนตรีทุกคนพักงานไปก่อนโดยไม่มีกำหนดระยะเวลา และไม่มีเงินเดือนรวมถึงเงินชดเชยให้ครับ ซึ่งก็เสี่ยงว่าอาจจะถูกเลิกจ้าง ตอนนี้นักร้องนักดนตรีก็ไม่มีใครทราบอนาคตเลย
“พี่ก็พอมีความสามารถด้านการทำอาหาร ตอนนี้พี่เลยทำก๋วยเตี๋ยวคลุกหน้าหมูย่าง ข้าวเหนียวหน้าหมูย่างจิ้มแจ่ว และมะม่วงกะปิหวานที่มีกะปิสูตรเด็ดจากสตูล ทำขายเป็นชุดครับสั่งออนไลน์และจัดส่งเดลิเวอรี่ ตอนนี้เลยเดินหน้าค้าขายโดยไปเช่าแผงในตลาด เพื่อที่จะเปิดขาย หมูปลาร้า ซึ่งวันที่ 2 พ.ค. ก็พร้อมขายอย่างป็นทางการแล้วครับ”
พนักงานโรงแรม ย่านสามกษัตริย์
ในความโชคร้ายมักมีความโชคดีเสมอ ไม่ได้อยู่ที่การมองเพียงอย่างเดียว
แต่อยู่ที่การไขว้คว้าและปรับตัวด้วยค่ะ
“เราเป็น reception ที่โฮสเทลแถวอนุสาวรีย์สามกษัตริย์ จังหวัดเชียงใหม่ ปกติทำงานเต็มเดือน เกือบทุกวัน รายได้มากกว่า 15,000 บาท พอเจอผลกระทบโควิดช่วงแรก แขกลดน้อยลงมาก ทำให้ระยะเวลาการทำงาน ถูกปรับลดลง รายได้ลดลงก็ลดลงเรื่อยๆ จนสุดท้าย เมื่อโรงแรมถูกสั่งปิด เราจึงถูกพักงานไปด้วยตั้งแต่กุมภา
“ตอนลำบากมากและเครียดมาก เงินเก็บก็แทบไม่มีเลย จึงมองหาอาชีพอื่นที่คิดว่าอยู่รอดในช่วงนี้ และจะต้องมั่นคงอีกระดับจากอาชีพเดิม ด้วยความที่เราจบครูมา จึงมองหางานสอนที่เขาเปิดรับสมัคร จนมาเจอโรงเรียนเอกชนแห่งหนึ่งเปิดรับสมัคร พอไปสมัคร สอบสอน สัมภาษณ์ ละก็ได้เลย เป็นช่วงเวลาคาบเกี่ยวมากและถือว่าเป็นความโชคดีของเรามากๆ ปัจจุบันจึงลาออกจากโรงแรมมาประกอบอาชีพครู ตอนนี้ทางโรงเรียนให้จัดการเรียนการสอนออนไลน์ค่ะ”
“ก็อยากให้ทุกคนตั้งตนอยู่บนความไม่ประมาทในการใช้ชีวิต โดยเฉพาะคนที่ทำงานสายการโรงแรม รายได้เราขึ้นลงตามช่วงฤดูกาลท่องเที่ยว และใครที่ว่าการท่องเที่ยวไม่มีหยุดพัก ไม่ต้องมาทักเรื่องการใช้เงิน ตอนนี้หยุดพักกันทั้งโลก เราต้องพัฒนาตัวเองและจัดการรายได้ทางอื่นด้วย เพื่อให้อยู่รอดทุกฤดูและทุกวิกฤต”
Sex worker
ไม่ว่าสถานการณ์ไหนความต้องการของมนุษย์ในด้านนี้ก็ยังมีตลอดและไม่สิ้นสุดครับ
ถ้าเรารู้ความต้องการของเขา เราก็จะรู้ทางรอดของเราด้วยครับ
“ผมขายบริการทางเพศ แต่ช่วงโควิดนี้คืองดไปเลยครับไม่ใช่แค่เขากลัว เราก็กลัวด้วยเหมือนกัน แต่เราก็ยังพยายามหางานอยู่ครับเพราะมันถือเป็นอาชีพที่ใช้เลี้ยงชีพเราเลย บางคนถือเป็นอาชีพหลัก ปกติเรามีงานเกือบทุกคืน บางคืนก็มีมากกว่า 1 งาน ช่วงโควิดแรกๆงานก็ลดน้อยลงเรื่อยๆ พอมาเจอช่วงระบาดหนักพ่วงกับการที่รัฐบาลประกาศเคอร์ฟิวตอนนี้คือไม่มีเลย ไลน์นัดพบไม่เด้งเลย เดือดร้อนกันมากครับ
“ด้วยความที่เราอยู่ในวงการนี้มา เมื่อทุกคนต้องอยู่ที่บ้านจึงคิดว่าเขาคงอยากได้ตัวช่วย ตอนนี้เลยขายอุปกรณ์หรือตัวช่วยการมีเพศสัมพันธ์ทางออนไลน์ครับ นอกจากนี้ก็ยังเห็นเพื่อนบางคนหันไปอัดคลิปวีดีโอหรือถ่ายตัวเองเพื่อลงขายตามเว็บไซด์ครับ ก็เป็นการค้าออนไลน์อีกช่องทางหนึ่งไปเลย บางคนก็หันไปขายบริการแบบออนไลน์คือการมีเพศสัมพันธ์แบบต่างคนต่างช่วยเหลือตัวเองโดยการเปิดกล้องหรือคุยโทรศัพท์ครับ
“สิ่งที่เราทำเป็นการดิ้นรนเลี้ยงชีพไม่ต่างจากอาชีพอื่นหรอกครับ ไม่อยากให้มาตัดสินค่าของเราโดยที่ยังไม่ทราบเหตุผล ทุกคนต่างกันครับ ฉะนั้นก็ควรให้เกียรติซึ่งกันและกันด้วย สุดท้ายนี้ เราอาจตกงานภาคสนาม แต่ภาคออนไลน์ยังเปิดระบบอยู่ครับ”
PG PR
อะไรที่คนชอบ คนต้องการในช่วงนี้ นั้นแหละค่ะอาชีพใหม่เรา
“หนูเป็น PG PR และรับงานฟรีแลนซ์ค่ะ ปกติทำงานในช่วงเวลากลางคืน 18.00-24.00 น. ค่าแรงวันละ 400-500 บาท ไม่รวมทิป ทั้งยังสามารถทำงานเสริมฟรีแลนซ์ได้ พอมาเจอช่วงโควิดจำนวนลูกค้าลดลงมาก รายได้น้อยลงตาม จนตอนนี้ถูกพักงานค่ะ เนื่องจากสถานบันเทิงปิดให้บริการ และมีคำสั่งเคอร์ฟิว”
“เราเห็นว่าช่วงนี้เป็นช่วงทุเรียน และทุเรียนเป็นผลไม้ที่ขายดีอยู่แล้ว เราจึงตัดสินใจเปิดท้ายขายทุเรียนเลยค่ะ เลือกทำเลที่ไม่มีคู่แข่ง ขายค่อนข้างดีเลยค่ะ เรามีบริการจัดส่งเดลิเวอรี่ให้ด้วย ตอนนี้ก็กำลังมองหาผลไม้อื่นๆในช่วงฤดูกาลนี้มาขายด้วยค่ะ เราเริ่มมองเห็นว่าผลไม้เป็นอะไรที่อยู่คู่คนไทย คนไทยเราชอบทานมาก ยังไงในช่วงวิกฤตแบบนี้ก็ต้องมีคนซื้อของเรา”
ร้านตัดผมชายหลังมอ
ช่วงโควิทนี้ทำให้ต้องปิดกิจการชั่วคราวตามคำสั่งรัฐแต่เราจะปิดรับเงินตามไปด้วยไม่ได้
“ผมประกอบกิจการร้านตัดผมชาย ชื่อร้าน Sabaideecut มีทั้งหมดสอง 2 สาขา ซึ่งปกติการทำงานของช่างทุกคนก็จะดูแลทำความสะอาดอุปกรณ์ทุกครั้งก่อนรับลูกค้าแต่ละคนอยู่แล้ว ช่วงที่โรคโควิด19 ระบาดใหม่ๆ ทางร้านได้ออกมาตรการให้บริการแบบจองคิวทางไลน์เท่านั้น เพื่อลดการรวมตัวของลูกค้า ความแออัดภายในร้าน ที่เสี่ยงต่อการเชื่อโรค และมีเจลแอลกอฮอร์ล้างมือใช้บริการลูกค้า จนสุดท้ายก็ต้องปิดกิจการชั่วคราวตามคำสั่งรัฐ ในขณะที่ผมก็ยังต้องจ่ายค่าเช่าร้านตามปกติ แต่รายได้ไม่มีเข้ามาเลย
“ตอนนี้เราได้ปรับตัวตามสถานการณ์ ให้บริการตัดผมเดลิเวอรี่ตามที่พัก บ้าน ที่ทำงานลูกค้า เพื่อรักษาฐานลูกค้าประจำและสร้างฐานลูกค้ากลุ่มใหม่จากการบอกต่อและการแชร์โพสต์ผลงานในเพจร้าน เสียงตอบรับค่อนข้างดี มีลูกค้าติดต่อเข้ามาเรื่อยๆ ครับ”
ไกด์นำเที่ยวชาวจีน
บางสิ่งก็ต้องศึกษาเพิ่มเติมและลงมือทำ
เพื่อที่จะก้าวผ่านสถานการณ์ตอนนี้ไปให้ได้
“ผมเป็นมัคคุเทศก์นำเที่ยวชาวจีนครับ รายได้ก็ถือว่าดีและคงที่มาตลอด อย่างที่เรารู้ชาวจีนมาเที่ยวบ้านเราเยอะมาก โดยเฉพาะมาที่เชียงใหม่ พอมาเจอช่วงโควิดระบาด ซึ่งระบาดโดยตรงมาจากจีนเลย บริษัทจึงงดรับโปแกรมทัวร์ ทำให้ขาดรายได้ไปเยอะมาก จากที่เคยทำงานเกือบทุกวันก็ต้องหยุดพักงานไปก่อน
“พอไม่มีรายได้เข้ามา เราจึงเริ่มมองหางานอื่นเพื่อที่จะได้มีรายได้ประคับประคองตัวเราให้รอดระหว่างรอให้บริษัทกลับมาเปิดตามปกติ ด้วยความที่เคยทำงานร้านกาแฟมาก่อน มีพื้นฐานด้านนี้อยู่บ้าง จึงกลับไปทำงานพาร์ตไทม์ที่ร้านกาแฟเดิม และคุณแม่มีสูตรเกี้ยวซ่าจีนดั้งเดิมซึ่งผมว่าอร่อยมาก เราจึงลองนำมาทำขายกันครับ มีทั้งแบบทอดและแบบนึ่ง ให้สั่งออนไลน์และจัดส่งเดลิเวอรี่ ก็ถือว่าค่อนข้างช่วยให้ผ่านช่วงนี้ไปได้ดีเลยครับ
“ใครที่กำลังท้อ อยากให้นึกถึงครอบครัวหรือคนที่เรารักไว้ครับ พวกเขาจะเป็นกำลังใจ แรงผลักดัน และรอยยิ้มที่ดีที่สุดของคุณในตอนนี้เลยครับ บางสิ่งที่ไม่เคยทำก็ต้องศึกษาเพิ่มเติมและลงมือทำ เพื่อที่จะก้าวผ่านสถานการณ์ตอนนี้ไปให้ได้”
คุณลุงขับแกรบแท็กซี่
วิกฤตครั้งนี้ก็ถือเป็นการสร้างโอกาสให้ตัวเราเองได้เริ่มอะไรใหม่ๆ
“ก่อนหน้าเจอวิกฤตโควิดลุงขับแกรบ รายได้อาทิตย์ละ 40,ooo-50,000 บาท พอโควิดเริ่มระบาย รายได้ลดลงเรื่อย จากหลักหมื่นสู่หลักพันหลักพันสู่หลักร้อย จนวันสุดท้ายที่ขับแกรบแท็กซี่ วันนั้นลุงเปิดแอพสแตนบายรอลูกค้าทั้งวันมีรายได้เข้ามาแค่ 53 บาท ลุงจึงตัดสินใจพักงานเพราะรายได้ลดลงเหลือแค่ 10 เปอร์เซนต์จากรายได้เดิม
“ลุงแก่แล้ว จะให้ไปขับแกรบเดลิเวอรี่เหมือนเด็กหนุ่มก็คงไม่ไหว พอดีเพื่อนของลูกมีโรงงานทำน้ำส้มขายจึงรับมากระจายๆ กัน น้ำส้มลุงเก็บได้ถึง 5 วัน ลุงมีรถอยู่แล้ว เปิดท้ายรถขายของก็ไม่ได้ใช้พื้นที่เยอะ ไม่ได้ต้องมีต้นทุนอะไรเพิ่ม ไม่ต้องใช้แรงอะไรมากมาย ดีที่ช่วงนี้เป็นหน้าร้อน คนกระหายน้ำ อยากกินอะไรที่เย็นๆ สดชื่น จึงพอขายได้บ้าง วันไหนเหลือก็ขายต่อพรุ่งนี้ได้
“ถ้าเศรษฐกิจฟื้นตัว และขายน้ำส้มได้ดีขึ้นเรื่อยๆ เพราะลูกค้าก็จะมีนักท่องเที่ยวต่างชาติเพิ่มเข้ามา ลุงก็น่าจะแบ่งเวลากลางวันขายน้ำส้ม มันก็ดีที่เราไม่ต้องขับรถไปทั่ว แล้วช่วงกลางคืนขับแกรบ ตอนนั้นลุงก็จะมี 2 อาชีพ และรายได้ 2 ช่องทาง”
เกษตรกร เจ้าของสวนมะม่วง
ปรับเปลี่ยน ปรับปรุง เท่าที่เราจะทำได้
และอย่ารอให้ลูกค้ามาหาเราอย่างเดียว เราต้องออกไปหาลูกค้าด้วย
“ที่บ้านเราทำสวนมะม่วงครับ แต่ก่อนพอถึงฤดูร้อนหรือช่วงฤดูมะม่วงจะมีตู้คอนเทนเนอร์ตู้แช่จากจีนมารับซื้อจากสวนไปเลยซึ่งให้ราคาดีมาก พอมาปีที่แล้วเศรษฐกิจเริ่มแย่การส่งออกเริ่มน้อยลง ราคาเริ่มตก ก็ถือว่าแย่แล้ว พอมาปีนี้มาเจอผลกระทบจากโควิทการส่งออกชะงักตามไปทันที เหลือแต่การบริโภคในประเทศเท่านั้น แต่ตลาดก็ตายส่งไปไหนในประเทศก็ยาก มะม่วงจึงราคาถูกมาก ปัจจุบันกิโลละ 20 บาท ยังถือว่าขายออกยาก ขายได้เฉพาะลูกที่สวยจริงๆ ปีนี้ถือว่าขาดทุนมากที่สุดแล้ว
“ดีที่แม่ของเรารู้จักคนเยอะ เลยเปลี่ยนจากการขายอยู่กับที่เป็นการไปขายถึงที่ตามจุดหรือหน่วยงานราชการต่างๆ ช่วยให้ขายออกไปได้เยอะ ก็ดีกว่าปล่อยเน่าไว้ อีกวิธีหนึ่งที่ในตอนนี้แถวละแวกบ้านทำกัน คือนำมะม่วงมาแปรรูปขายทั้งทำเป็นน้ำมะม่วงปั่น ทำเป็นข้าวเหนียวมะม่วง และทำมะม่วงกวน ก็ช่วยลดจำนวนมะม่วงที่ตกค้างหรือขายไม่ออกได้ เราว่าครอบครัวเราค่อนข้างแก้ปัญหาได้ดีเลย ตอนนี้ก็ไม่ค่อยเหลือมะม่วงแล้ว”
ผู้ขายสลากกินแบ่งรัฐบาล ที่ตอนนี้มีสลากอยู่เต็มมือ
หวยของเรา เราก็ต้องรับผิดชอบเอง เป็นผู้ขายไม่สามารถส่งคืนหวยได้
“อาชีพหลักของบ้านเราคือ ขายหวย ครับ 1 เดือนก็จะออกไปขาย 2 ครั้ง ครั้งละประมาณ 10 วัน วันหนึ่งขายได้ประมาณ 2-3 ร้อยใบ ช่วงแรกๆ ที่โควิทระบาดผู้คนยังไม่ตื่นตัวกันมากจึงยังพอมีมาซื้อบ้าง แต่ก็ค่อยๆ ซบเซาลงเรื่อยๆ จนผู้ขายรายใหญ่เริ่มสังเกตเห็นแล้วว่าเราจะขายหวยออกไม่หมดแน่ๆ ซึ่งการขายหวยคือการที่เราลงทุนซื้อหวยนั้นไปแล้ว ถ้าขายไม่หมดก็เท่ากับเข้าเนื้อเราเอง จึงไปคุยกับทางกองสลากและประกาศรอบแรกเลื่อนการออกหวยจากงวดวันที่ 1 เมษา ไปวันที่ 1 พฤษภา และมีประกาศรอบสองเลื่อนการออกหวยไปวันที่ 16 พฤษภา ถือว่าเป็นการเลื่อนระยะเวลาการออกหวยที่นานมาก พ่อค้าแม่ค้าที่ขายหวยทุกคนเหมือนเอาเงินไปจมอยู่ตรงจุดนั้น คือออกไปขายได้แต่ก็ไม่มีคนซื้ออยู่ดี ส่วนค่าเช่าที่ขายหวยก็ยังต้องจ่ายตามเดิม
“ตอนนี้มีแผนจะขายทางออนไลน์ให้คนมาเลือกซื้อ และหลักๆ คือรอให้ใกล้วันหวยออกก็คงจะออกไปขายกันอีกรอบ ก็ยังลุ้นๆกันอยู่เหมือนกัน ก็ขอให้ตอนนั้นการระบาดของโรคเบาบางลงแล้ว”
แอร์กราวน์
ไม่มีงานใดที่มั่นคงไปตลอดชีวิต การมีแผนสำรองในชีวิตการทำงาน เป็นสิ่งที่ทุกคนควรมี
“เป็นพนักงานบริการผู้โดยสารภาคพื้นดินหรือที่เรียกว่า Airground ค่ะ ปัจจุบันได้รับผลกระทบคือ การหยุดงานโดยไม่ได้รับเงินเดือน (leave wiyhout pay) เป็นเวลา 15 วัน ทั้งสิ้น 3 เดือน แต่ต่อมามีประกาศกระทันหันให้ยกเลิกการจ้างงานค่ะ
“ก่อนจะมีโรคระบาดจะมีผู้โดยสารจำนวน 100 up/ไฟลต์ แต่หลังจากเกิดโรคระบาด ในระยะแรกจำนวนผู้โดยสารยังคงมีจำนวนมากอยู่ โดยส่วนใหญ่จะเป็นคนจีนและโซนยุโรปที่เร่งเดินทางกลับประเทศ หลังจากนั้นจำนวนผู้โดยสารค่อยๆ ลดน้อยลงจนเป็นกลายเป็นหลักสิบ และเหลือแต่ผู้โดยสารคนไทย
“อย่างที่สองคือ รูปแบบการทำงาน เนื่องจากสายการบินเป็น codeshare กับสายการบินต่างชาติ ก่อนเกิดโรคระบาดสามารถ transfer ผู้โดยสารไปต่างประเทศได้ปกติ แต่หลังเกิดโรคระบาดทางพนักงานต้องคอยอัพเดตเงื่อนไขการรับคนเข้าประเทศต่างๆ ทั่วโลกทุกวัน โดยแต่ละประเทศจะมีเงื่อนไขและรายละเอียดแตกต่างกันออกไป
“อย่างที่สาม ภาระงาน ก่อนเกิดโรคระบาดภาระงานจะถูกแบ่งไว้ชัดเจนตามขั้นตอน แต่หลังเกิดโรคระบาดมีภาระงานเพิ่มขึ้นอย่างเช่น การวัดอุณหภูมิผู้โดยสาร การสังเกตอาการป่วยผู้โดยสาร การตรวจสอบประวัติการเดินทางไปต่างประเทศของผู้โดยสาร เป็นต้นค่ะ
“ ตอนนี้ยังว่างงาน คิดแง่ดีก็ถือว่าได้พักผ่อน และมีเวลาศึกษาเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ สายอาชีพอย่างเราก็คงต้องรอดูสถานการณ์กันต่อไปค่ะ”
คุณป้าเจ้าของหอพัก
ไม่ได้มีใครมาแจ้งหรือขอความช่วยเหลือกับป้าแต่แรกหรอก
แต่ป้ากลัวเด็กๆมีปัญหาแล้วจะไม่กล้าบอก จึงปิดป้ายประกาศไว้ก่อนทุกหอเลย
“ป้าเป็นเจ้าของหอพักย่านหลัง มช. นี้แหละ มีหอในเครือประมาณ 5 หอ หอป้าเป็นหอขนาดใหญ่และเด็กอยู่เต็มตลอด พอมีคนย้ายออกปุ๊บก็มีคนมาจองคิวห้องต่อแล้ว หอจึงครึกครื้นตลอด แต่พอเกิดโรคระบาดไวรัสโควิด-19 หอเริ่มเงียบเหงา เด็กๆ เริ่มทยอยกลับบ้านเพราะมอปิด กิจการร้านค้าต่างๆ ใต้หอพักต้องหยุดหมด เด็กที่เคยจองห้องไว้บางคนก็โทรมายกเลิก บางคนก็โทรมาเลื่อนวันเข้าหอ เราก็อนุญาตเพราะช่วงนี้ลำบากกันจริงๆ
“เด็กปีสุดท้ายส่วนมากก็ย้ายออกหอกลับบ้านกันไป เด็กที่ยังเรียนอยู่ก็ต้องกลับบ้านเพื่อลดค่าใช้จ่ายจากทางบ้าน พ่อแม่บางคนทำงานโรงแรมทั้งคู่ พอโรงแรมปิดรายได้จึงไม่มีตามไปด้วย พ่อแม่หลายคนตกงาน ป้ารู้ข่าวการระบาดนี้มาตั้งแต่ระยะเริ่มแรกแล้ว จึงเริ่มติดป้ายประกาศเลย เพราะคิดว่ามันจะต้องกระทบหนักแน่ๆ และกลัวเด็กๆ จะไม่กล้าบอกเรา พอติดป้ายไว้อย่างงี้ก็มีเด็กมาบอก มาขอแบ่งชำระ บางคนก็มาขอยืมเงินบ้าง ป้าช่วยได้ก็ช่วยเหลือกันไป
“ เด็กนักเรียน นักศึกษา ในช่วงนี้ถ้ามีปัญหาอะไรก็อยากให้บอกป้าหอตัวเอง เพราะเชื่อว่าเจ้าของหอส่วนมากเข้าใจสถานการณ์ในช่วงนี้และเอ็นดูลูกหอไม่ต่างจากป้า”
ในทุกสถานการณ์มนุษย์เราจะมีทักษะและวิธีการเอาตัวรอดในแบบของตัวเอง ลองมองสิ่งที่เรามี สิ่งที่เราเป็นอยู่ ก้าวข้ามความกลัวและข้อจำกัดที่เราสร้างขึ้นมา ในสถานการณ์วิกฤตเช่นนี้เราอาจค้นพบอาชีพใหม่ที่ดีที่สุดสำหรับตัวเราก็เป็นได้
Cover by Montree Sommut
