เวลาเราพูดถึงพื้นที่สาธารณะเรามักจะนึกถึงสวน ถึงลาน โดยเฉพาะสวนขนาดใหญ่ๆ พื้นที่สาธารณะในจินตนาการของเราบางครั้งก็เลยค่อนข้างไกลตัว ต้องใช้พื้นที่เยอะ และอาจสัมพันธ์กับกิจกรรมที่ค่อนข้างจำกัด เป็นที่วิ่งออกกำลัง ฝนตก หรือบาดเจ็บก็อาจจะไม่ค่อยได้ใช้แล้ว
Tournesol Swimming Pool
นอกจากสวนแล้ว กิจกรรมทางน้ำก็ถือเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่พื้นที่สาธารณะของเมืองจะมอบให้ประชาชนได้ จริงๆ บ้านเราก็มีสระว่ายน้ำหรือศูนย์กีฬาทางน้ำอยู่บ้างแต่ไม่มากนัก ในขณะที่หลายประเทศก็มีศูนย์กีฬาทางน้ำและสระว่ายน้ำไว้บริการในวันที่อากาศร้อน หรือสระในร่มสำหรับเมืองหนาว ตัวสระที่พาไปเยี่ยมชมนี้คือสระชื่อ Tournesol สระเก่าแก่ที่สร้างขึ้นตั้งแต่ปี 1969 ในเมืองเล็กๆ ชื่อ Lingolsheim ของฝรั่งเศส ในตอนนั้นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกีฬา สันทนาการและเยาวชนออกโครงการชื่อ 1,000 pool คือปูพรมสร้างสระว่ายน้ำทั่วประเทศ สำหรับสระทานตะวันนี้ถือเป็นสระที่มีความล้ำสมัย ตัวโครงสร้างจะสามารถเปิดเพื่อรับแสงอาทิตย์ได้ ภายหลังในปี 2014 ก็มีการซ่อมแซมใหม่จนมีหน้าตาล้ำสมัยอีกครั้ง
Baró de Viver Sports Urban Park
เทรนด์เรื่องสเก็ตบอร์ดและกีฬาเอ็กตรีม รวมถึงการใช้พื้นที่เมืองที่เป็นจุดบอด เช่นสี่แยกใต้ทางลอยฟ้าก็เป็นสิ่งหลายเมืองใหญ่พยายามใช้พื้นที่เพื่อเกิดกิจกรรมใหม่ๆ กระแสสเก็ตบอร์ดถือเป็นกิจกรรมที่เมืองเห็นว่าผู้คนต้องการพื้นที่กว้างๆ รวมถึงลานที่ออกเป็นพิเศษสำหรับการเล่นกีฬา สเก็ตบอร์ดต้องการทั้งทางลาด หลุมสำหรับการเล่นท่า ราว รวมไปถึงการออกแบบเพื่อความปลอดภัย ที่บาร์เซโลน่าก็มีการปรับพื้นที่บริเวณสี่แยก และใต้สะพานลอยฟ้าเป็นลานกีฬาสำหรับการเล่นเก็ตและสเก็ตบอร์ด โดยเน้นออกแบบเป็นทรงโค้งและคอนกรีตที่ล้อไปกับภูมิทัศน์รอบๆ ตัวสวนแห่งนี้ถือเป็นส่วนหนึ่งของโครงการสร้างสวนเมือง (urban park) ที่สร้างสวนขึ้นทั่วเมือง หลังจากตัวสวนเปิดสวนแห่งนี้ก็กลายเป็นพื้นที่ที่คนทุกวัยเข้ามาทั้งใช้เล่นดีฬา เป็นจุดนัดพบและหย่อนใจ
Gansevoort Peninsula
จากเกาะสีเขียวลอยน้ำ นิวยอร์กก็ยังไม่หยุดสร้างพื้นที่สาธารณะใหม่ๆ และโดดเด่น ล่าสุดมีโครงการชื่อ Gansevoort Peninsula คือริมแม่น้ำฮัดสันถือเป็นจุดสำคัญของเมือง และทางเมืองก็พยายามพัฒนาพื้นที่สาธารณะ สำหรับ Gansevoort Peninsula เป็นการพัฬนาพื้นที่ริมแม่น้ำที่แต่เดิมมีลักษณะเป็นที่ลุ่มน้ำเค็ม ตัวสวนจะมีลักษณะสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีสนามหญ้าขนาดยักษ์ แต่ที่พิเศษคือส่วนที่เคยเป็นที่ลุ่มน้ำเค็มจะได้รับการพัฒนาเป็นชายหาดจำลอง เป็นหาดแห่งใหม่ของแมนฮัตตัน
Run Run Run Café
Run Run Run Café เป็นโปรเจ็กต์เล็กๆ กึ่งสาธารณะในกรุงมาดริด ตัวคาเฟ่เป็นการสร้างพื้นที่ส่วนกลางเล็กๆ ขึ้นในตึกอาคารในพื้นที่เมือง ตัวคาเฟ่แห่งนี้มีเป้าหมายจะสร้างให้ถนนหนทางเป็นเหมือนพื้นที่ออกกำลังกายสำหรับทุกคน ตัวพื้นที่จะประกอบขึ้นด้วยสวนผักในร่ม ครัวส่วนกลาง ห้องอาบน้ำส่วนกลาง และใช้เป็นพื้นที่ของสมาคมนักวิ่งในเมือง พูดง่ายๆ คือเป็นเหมือนบ้านที่ทำให้ถนน และเมืองกลายเป็นพื้นที่วิ่งเล่นขนาดใหญ่
Park ‘n’ Play
พื้นที่ดาดฟ้ากำลังเป็นอีกพื้นที่ที่ท้าทายจินตนาการและการใช้งานของเรา ที่เมืองโคเปนเฮเกนก็มีประเด็นกับอาคารจอดรถ ที่แน่นอนว่ามีทุกเมือง แต่จะจัดการให้ตึกจอดรถของเมืองมีความหมายอื่นๆ ได้อย่างไร โครงการ Park ‘n’ Play ของโคเปนเฮเกนจึงเปลี่ยนดาดฟ้าของตึกจอดรถให้เป็นสนามเด็กเล่นขนาดใหญ่ ปรับภูมิทัศน์รอบๆ อาคารให้เป็นพื้นที่สีเขียว และเน้นออกแบบให้ผู้คนเดินขึ้นไปสู่ลานที่ดูน่าสนใจและสดใสด้านบน
Stairs of Kriterion
บันไดขนาดมหึมาที่ทอดขึ้นกลางเมืองขึ้นสู่กลุ่มอาคารเราคุ้นเคย โปรเจ็กต์ Stairs of Kriterion เป็นโปรเจ็กต์แนวทดลองอายุ 1 เดือนของทาง MVRDV ที่สร้างในโอกาสฉลองครบรอบ 75 ปีของเมืองรอตเทอร์ดาม โปรเจ็กต์นี้ทางสตูดิโอสร้างโครงสร้างชั่วคราวเป็นโครงสร้างบันไดขนาดใหญ่ขึ้นไปยอดอาคาร Groot Handelsgebouw ตึกเก่าแก่ชองเมือง บันไดขนาดยักษ์สะท้อนการค่อยๆ ก้าวไปข้างหน้าของเมืองขึ้นไปสู่ทัศนวิสัยใหม่และเมืองที่เจริญก้าวหน้าขึ้นตรงหน้า ทั้งตัวโครงสร้างนี้ยังชวนคิดถึงความเป็นไปได้และการวางชั้นขึ้นมาในฐานะพื้นที่ใหม่ๆ ทั้งในแง่กิจกรรมและพื้นที่สร้างความสัมพันธ์ของผู้คน
Lasipalatsi Square
กรุงเฮลซิงกิเป็นอีกเมืองที่พาหน้าตาของเมือง และความหมายของคุณภาพชีวิตของผู้คนไปข้างหน้า นอกจากห้องสมุดที่เป็นของขวัญสำคัญแล้ว หนึ่งในการพัฒนาพื้นที่สาธารณะที่สวยงาม แปลกประหลาดและซับซ้อนคือการปรับปรุงลาน Lasipalatsi Square ลานเก่าแก่ของเมือง ความเก๋คือการปรับปรุงนี้เป็นการสร้างพิพิธภัณฑ์ศิลปะร่วมสมัยขื่อ Amos Rex Museum ภายใต้ลาน และปรับปรุงหน้าตาของลานให้สอดคล้องร่วมสมัยจนกลายเป็นตัวตนใหม่ของเมือง การปรับปรุงนี้ปรับส่วนลานซึ่งก็คือหลังคาของพิพิธภัณฑ์ให้มีลักษณะเหมือนอยู่นอกโลก มีความสวยงามด้วยรูปทรงอันแปลกตา เป็นการสร้างความเคลื่อนไหวใหม่ๆ ให้กับพื้นที่สาธารณะเดิมของเมือง ทั้งพื้นที่ด้านบนเดิมและด้านล่าง
Little Island park
นิวยอร์กเป็นเจ้าของพื้นที่สาธารณะยุคใหม่ ก่อนหน้านี้ก็มี High Line มี the vessel ล่าสุดเจ้าสวนลอยน้ำก็เพิ่งเปิดให้บริการและสร้างความฮือฮาไป สวนแห่งนี้ถือเป็นเกาะจำลองที่สร้างเป็นสวนขนาดใหญ่อยู่กลางแม่น้ำบนโครงสร้างท่าเรือเก่าที่เสียหายจากเฮอร์ริเคน สวนแห่งนี้ทำหน้าที่เหมือนประสบการณ์พิเศษที่พอข้ามสะพานไปแล้วเหมือนตัดขาดออกจากเมืองนิวยอร์ก
Shenzhen Bay Culture Park
เสินเจิ้นเขามีลูกเล่น และเสินเจิ้นเขาเอาจริง ที่ว่าเมืองแห่งนี้จะเป็นผู้นำด้านอุตสาหกรรม เทคโนโลยี และต้องการเป็นเมืองของคนรุ่นใหม่ เสินเจิ้นมีโครงการมหึมามากมายโดยเฉพาะการสร้าง ‘พื้นที่สาธารณะทางวัฒนธรรม’ คือเป็นทั้งพื้นที่หย่อนใจ พื้นที่สีเขียว และพื้นที่ที่ส่งเสริมอัตลักษณ์และกิจกรรมของคนรุ่นใหม่ สำหรับสวนวัฒนธรรมบริเวณอ่าวของเสินเจิ้นเป็นอีกหนึ่งสวน- ที่คราวนี้เสินเจิ้นปรับพื้นที่ริมอ่าว คำว่าสวนวัฒนธรรมเป็นสวนที่เสินเจิ้นต้องการสร้างพื้นที่และสาธารณูปโภคเพื่อขุดพรวนความคิดสร้างสรรค์และกิจกรรมใหม่ๆ ตัวสวนก็จะมีตั้งแต่ศูนย์วัฒนธรรม ไปจนถึงพื้นที่บ่มเพาะศิลปินและสตาร์ทอัพ
Garden of Peace
มาที่สิงคโปร์ ดินแดนแห่งพื้นที่สาธารณะและสวน สำหรับ Garden of Peace ที่สิงคโปร์ยังเป็นสวนอยู่ แต่เป็นสวนที่มีความพิเศษคือเป็นสวนพัฒนาบนสุสานขนาดใหญ่ของสิงคโปร์ให้เป็นสวนแห่งความสงบ เป็นที่สำหรับการโปรยอัฐิที่รัฐจัดหาไว้บริการประชาชน ความพิเศษของสวนนี้คือความเปลี่ยนแปลงทางความเชื่อของคนรุ่นใหม่ที่ค่อนข้างจัดการพิธีศพอย่างเรียบง่ายและไม่อิงกับศาสนาใดศาสนาหนึ่ง ตัวสวนเน้นออกแบบเป็นสวนสวยงาม มีพื้นที่สำหรับการโปรยและชำระอัฐิกลับสู่ผืนดิน ในขณะเดียวกันก็เป็นสวนที่ผู้คนเข้ามาพักผ่อนหย่อนใจได้ตามปกติ
อ้างอิงข้อมูลจาก
- Vanat Putnark
Writer