สัปดาห์ก่อนเรามีข่าวว่ากรุงเทพฯ เลื่อนเวลาเปิดสวนให้ปิดดึกขึ้น แต่บ้านเราเองก็ดูจะมีปัญหาคล้ายๆ กับที่จีน พอดึกแล้ว สวนที่เต็มไปด้วยต้นไม้และน้ำก็ชุกชุมไปด้วยยุง การใช้งานสวนช่วงหัวจะค่ำต้องขยับตัวตลอดเวลา วิ่งๆ ไปบางทียุงก็ชนหน้าบ้าง เมื่อปลายเดือนกรกฏาคมที่ผ่านมา เมืองเฉิงตู เมืองหลวงของมณฑลเสฉวน ที่เจอปัญหายุงเยอะได้เปิดตัว ‘สวนไร้ยุง’ เป็นหนึ่งการแก้ปัญหาต่อเนื่องของเมืองที่สวนเยอะและเป็นการดึงดูดผู้คนให้ใช้งานสวนได้ในช่วงเวลาที่หลากหลายขึ้น

เมืองเฉิงตูเป็นเมืองใหญ่ของจีนที่ได้รับฉายาว่าเป็นเมืองแห่งสวนของประเทศจีน ที่เฉิงตูมีสวนมากถึงหนึ่งพันสวน โดยล่าสุดหนึ่งในสวนสำคัญของเมืองคือ Chengdu’s Living Water Park สวนรางวัลระดับโลกที่เน้นส่งเสริมระบบนิเวศและออกแบบเพื่อร่วมบำบัดน้ำของแม่น้ำโบราณ คือตัวสวนนี้เป็นสวนที่อยู่กับเมืองมานานแล้วและมีการปรับปรุงหลายครั้งจนเปิดให้บริการใหม่อีกครั้งเมื่อปลายเดือนกรกฏาคม (2022) ที่ผ่านมา ฟีเจอร์ใหม่ของสวนนี้คือการที่เมืองทำให้เป็นพื้นที่สีเขียวไร้ยุง

วิธีการจัดการยุงก็เรียบง่าย ทางเมืองได้ติดตั้งเครื่องดักยุง 50 เครื่องลงในพื้นที่สวน โดยเจ้าเครื่องดักชื่อ ‘mosquito-hunter’ จะใช้วิธีการดูกก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เข้าไปในกล่อง ทำให้ยุงคิดว่าพื้นที่กล่องหรือจุดดักยุงนั้นเป็นสิ่งมีชีวิตและบินเข้าไปติดในกับดักดักยุง

ก่อนที่สวนจะเปิด ทางสวนก็ได้ทดลองใช้งานระบบดักยุงใหม่ว่าใช้งานได้ดีไหม ในระยะสามสัปดาห์ ทางสวนพบว่าด้วยเครื่องดัก 50 เครื่องนี้สามารถยุงได้กว่า 10,000 ตัว ซึ่งแน่นอนว่าไม่ได้ดักทั้งหมด แต่ในวันที่สวนกลับมาเปิดใหม่ ผู้มาเยือนให้สัมภาษณ์ว่าได้ผลเป็นที่น่าพอใจ นั่งเล่นได้สิบนาทีก็ยังไม่โดนยุงกัด บางคนระบุว่าก่อนหน้านี้- ก่อนที่สวนจะปิดปรับปรุงไป แม้ว่าสวนสำคัญแห่งนี้จะมียุงน้อยกว่าที่อื่นแล้วด้วยงานออกแบบที่ดี แต่ก็ยังโดนยุงกัดอยู่ดี โดยการใช้เครื่องดักยุงทางสวนระบุว่าเป็นวิธีที่เงียบ ประหยัด ไม่ต้องใช้สารเคมีและไม่รบกวนสายตา

สำหรับการแก้ปัญหาเรื่องยุงในสวนของเฉิงตู นอกจากเครื่องดักแล้ว ทางสวนก็ได้มีการปรับภูมิทัศน์ด้วยการลดพืชพรรณทั้งไม้ใหญ่ พุ่ม และดอกไม้ที่ดึงดูดยุงน้อยลง และเฉิงตูก็จะเดินหน้าเพิ่มพื้นที่สีเขียวต่อไป

ความน่าสนใจของสวนไร้ยุง ด้านหนึ่งการแก้ปัญหาอาจไม่วิธีที่แปลกใหม่นัก แต่การเปิดตัวพื้นที่สีเขียวไร้ยุงก็นับเป็นอีกหนึ่งปัญหาที่อาจเกิดขึ้น ทั้งการเป็นผลพวงของการเพิ่มขึ้นของพื้นที่สีเขียว การออกแบบพื้นที่สีเขียวของเมืองที่มีความเฉพาะเจาะจงและใส่ใจปัญหาที่รอบด้าน ประเด็นเรื่องสวนยุงเยอะอาจเป็นเรื่องเล็กๆ ที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมการใช้งานสวนต่างๆ ที่เมืองมีไว้บริการ ทำให้ผู้คนสามารถใช้ได้อย่างสะดวกและสบายใจขึ้น ซึ่งเรื่องยุงอาจสัมพันธ์ไปสู่เรื่องสุขภาพและสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องต่อไปได้ เช่น โรคระบาด อาการแพ้ เป็นต้น

ประเด็นยุงอาจเป็นอีกประเด็นที่การออกแบบหรือนโยบายสาธารณะจะเข้ามาช่วยบรรเทาได้ เช่น การใช้งานออกแบบภูมิทัศน์ การเลือกพืชพรรณเพื่อลดปริมาณยุง จัดการพื้นที่น้ำเพื่อตัดวงจรของยุง การออกแบบที่ส่งเสริมความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อผู้ล่าหรือสัตว์แมลงประเภทอื่นๆ การจัดการเรื่องแสงสว่างหรือปัจจัยอื่นๆ ที่ช่วยลดจำนวนยุงลงได้ แล้วคุณเคยไปสวนตอนหัวค่ำแล้วโดนยุงกัดไหม สวนไหนยุงเยอะที่สุด